تا حالا برای شما هم پیش آمده که با کلی ذوق و شوق از ترهبار یک مشت ریحان تازه و خوشعطر میخرید، با خودتان رویای یک آبدوغخیار خنک یا یک کاسه آش رشته پر از سبزی تازه را میبافید، اما فقط دو روز بعد با یک دسته سبزی پلاسیده و بیحال در یخچال روبرو میشوید؟ من که دستم را بالا میبرم!
این اتفاق تلخ، یکی از بزرگترین حسرتهای آشپزخانهای من بود. دور ریختن سبزیجاتی که با عشق خریده بودم، نه فقط به جیبم ضرر میزد، بلکه قلبم را هم به درد میآورد. برای همین تصمیم گرفتم یک بار برای همیشه این مشکل را حل کنم و امروز میخواهم تمام فوتوفنهایی که در این مسیر یاد گرفتم را با شما به اشتراک بگذارم. این یک راهنمای ساده برای تازه نگه داشتن سبزیجات نیست؛ این یک پیمان دوستی با مواد غذایی و خداحافظی با اسراف است.
قبل از اینکه سراغ دستهبندی سبزیجات برویم، بگذارید یک اصل کلی را برایتان بگویم؛ سبزیجات مثل ما آدمها هستند! بعضیها عاشق رطوبت و خنکیاند (مثل کاهو و اسفناج)، بعضیها از آب فراریاند (مثل پیاز و سیبزمینی) و بعضیها هم به فضای تنفس احتیاج دارند. شناختن این قلقها، کلید موفقیت ماست.
آنچه در آدامه میخوانید!
سبزیهای برگی لطیف (کاهو، اسفناج، کلمها)
این گروه، حساسترین بچههای خانواده سبزیجات هستند. بزرگترین دشمنشان رطوبت اضافی و در عین حال خشکی بیش از حد است! گیجکننده است، نه؟ راه حل من این است:
- شستشو و خشک کردن کامل: اول از همه، آنها را با آب سرد بشویید. بعد، مهمترین مرحله، یعنی خشک کردن شروع میشود. من از یک سبزی خشککن دستی استفاده میکنم که یکی از بهترین سرمایهگذاریهای آشپزخانهای من بوده. اگر ندارید، سبزیها را روی یک حوله نخی تمیز پهن کنید و به آرامی خشکشان کنید. یادتان باشد، حتی یک قطره آب اضافی هم میتواند باعث لزج شدن و خرابی شود.
- بقچه جادویی: یک دستمال کاغذی حولهای یا یک پارچه نخی تمیز را کمی (فقط کمی!) مرطوب کنید. سبزیها را داخل آن بپیچید و بعد در یک کیسه پلاستیکی زیپدار یا یک ظرف در بسته در یخچال بگذارید. این بقچه کوچک، رطوبت را در حد ایدهآل نگه میدارد.

سبزی خوردن و گیاهان معطر (ریحان، نعنا، گشنیز، جعفری)
ریحان! پادشاه سبزیهای تابستانی که زودتر از همه هم قهر میکند و پلاسیده میشود. روش نگهداری ریحان و دوستانش کمی متفاوت است و من دو راه حل عالی برایشان دارم:
- روش گلدانی: با آنها مثل یک دسته گل رفتار کنید! ته ساقهها را با چاقو ببرید و آنها را در یک شیشه یا لیوان که حدود دو تا سه سانتیمتر آب دارد، قرار دهید. بعد روی سرشان را با یک کیسه پلاستیکی آزاد بپوشانید و در دمای محیط (نه یخچال!) نگه دارید. ریحان از سرمای زیاد متنفر است. برای بقیه سبزیها مثل جعفری و گشنیز، میتوانید همین شیشه را در یخچال بگذارید.
- روش دستمال مرطوب: مثل سبزیهای برگی، آنها را بشویید، کاملاً خشک کنید و در یک دستمال کاغذی کمی مرطوب بپیچید و در ظرف در بسته در یخچال قرار دهید. این بهترین راه برای جلوگیری از پلاسیده شدن سبزی خوردن است.
سبزیجات ریشهای (هویج، چغندر، تربچه)
این گروه عاشق تاریکی و خنکی هستند. اگر هویج را با برگش خریدهاید، حتماً برگها را جدا کنید چون تمام آب و انرژی هویج را میمکند. آنها را نشسته در یک کیسه پلاستیکی سوراخدار در کشوی میوه یخچال (crisper drawer) نگه دارید تا هفتهها تازه بمانند.
خانواده پیاز و سیبزمینی
این دو، همسایههای خوبی برای هم نیستند! سیبزمینی گازی تولید میکند که باعث جوانه زدن و خراب شدن سریعتر پیاز میشود.
- سیبزمینی: در یک جای خشک، تاریک و خنک (مثل کابینت یا انبار) نگهداری کنید. هرگز آنها را در یخچال نگذارید چون نشاستهشان به قند تبدیل شده و طعمشان شیرین و بافتشان بد میشود.
- پیاز و سیر: آنها هم به یک مکان خشک، تاریک و با گردش هوای خوب نیاز دارند. یک سبد حصیری بهترین خانه برای آنهاست.

جدول راهنمای سریع نگهداری سبزیجات
برای اینکه کار راحتتر شود، همه چیز را در این جدول خلاصه کردهایم:
نوع سبزیجات | روش نگهداری | نکته کلیدی من |
سبزیهای برگی | شستشو، خشک کردن کامل، پیچیدن در دستمال مرطوب و نگهداری در ظرف در بسته یخچال | استفاده از سبزی خشککن زندگی شما را تغییر میدهد! |
سبزی خوردن | روش گلدانی (آب و شیشه) یا پیچیدن در دستمال مرطوب در یخچال | ریحان را بیرون از یخچال نگه دارید. |
ریشهای (هویج) | جدا کردن برگها، نگهداری نشسته در کیسه پلاستیکی در یخچال | برگ هویج را دور نریزید! میتوانید با آن یک پستوی خوشمزه درست کنید. |
گوجه فرنگی | بیرون از یخچال در دمای اتاق، دور از نور مستقیم خورشید | یخچال، قاتل طعم گوجه فرنگی است. |
خیار | در دمای اتاق یا اگر در یخچال میگذارید، در قسمت گرمتر آن (مثل درب یخچال) | خیار از سرمای زیاد بدش میآید و آبکی میشود. |
قارچ | در پاکت کاغذی در یخچال | کیسه پلاستیکی قارچ را عرقسوز و لزج میکند. |
پیاز و سیبزمینی | جدا از هم، در مکانی خشک، تاریک و خنک | این دو را هرگز کنار هم انبار نکنید. آنها به تنهایی نیاز دارند! |
نتیجهگیری
امیدوارم این ترفندها به شما کمک کند تا با سبزیجاتتان دوست شوید و از حضور باطراوتشان برای مدت طولانیتری در آشپزخانه لذت ببرید. نجات دادن حتی یک دسته جعفری از پلاسیده شدن، یک قدم کوچک برای آشپزی لذتبخشتر و یک قدم بزرگ برای کاهش اسراف است. اینها روشهای محبوب من بودند که همیشه جواب دادهاند.
حالا نوبت شماست! شما چه ترفند خاصی برای تازه نگه داشتن سبزیجات دارید؟ آیا راز خانوادگی یا روش خلاقانهای دارید که من نگفته باشم؟ در بخش کامنتها برای من و بقیه دوستان گوفومگ بنویسید!
سوالات متداول
آیا باید همه سبزیجات را قبل از نگهداری بشوییم؟
خیر. بهتر است سبزیجات ریشهای (مثل هویج) و چیزهایی مثل قارچ و پیاز را نشسته نگهداری کنید و درست قبل از مصرف بشویید. شستن، رطوبتی اضافه میکند که میتواند روند خرابی را تسریع کند. سبزیهای برگی و سبزی خوردن استثنا هستند که بهتر است شسته و کاملاً خشک شوند.
چطور کاهوی پلاسیده را دوباره سرحال بیاوریم؟
اگر کاهو کمی پلاسیده شده، برگهای آن را جدا کرده و برای ده تا پانزده دقیقه در یک کاسه آب یخ قرار دهید. این شوک سرما به سلولهای گیاه کمک میکند دوباره آب جذب کرده و ترد شوند.
بهترین راه برای نگهداری قارچ چیست؟
قارچ را هرگز در کیسه پلاستیکی نگهداری نکنید. بهترین راه، قرار دادن آنها در یک پاکت کاغذی است. این پاکت رطوبت اضافی را جذب کرده و اجازه تنفس به قارچها میدهد.
چرا سیبزمینیهای من سبز میشوند یا جوانه میزنند؟
سبز شدن سیبزمینی به دلیل قرار گرفتن در معرض نور است. جوانه زدن هم در محیط گرم و مرطوب اتفاق میافتد. همیشه آنها را در مکانی کاملاً تاریک، خشک و خنک نگهداری کنید.
آیا میتوان سبزیهای معطر مثل نعنا و گشنیز را فریز کرد؟
بله! یک راه عالی، خرد کردن آنها و ریختن در قالبهای یخ است. روی آنها کمی آب یا روغن زیتون بریزید و فریز کنید. این عصارههای یخی کوچک برای اضافه کردن به سوپها، خورشتها و سسها فوقالعادهاند.
گوجه فرنگی را در یخچال بگذاریم یا بیرون؟
قطعاً بیرون! سرمای یخچال بافت گوجه را آردی کرده و طعم و عطر آن را از بین میبرد. آنها را در دمای اتاق و دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید.
با ساقههای سبزیجاتی مثل کلم بروکلی یا کرفس چه کار کنیم؟
آنها را دور نریزید! ساقه بروکلی را میتوانید پوست بگیرید و در سالاد رنده کنید یا بخارپز کنید. از ساقههای کرفس، پیاز و هویج میتوانید برای تهیه یک عصاره سبزیجات خانگی و خوشمزه استفاده کنید که یک پایه عالی برای سوپهای شما خواهد بود.